بر طبق تعریف موجود در استاندارد، ایمن ذاتی به معنای آن است که هر گونه جرقه یا اثر حرارتی که ممکن است در شرایط عادی اسنفاده و یا در صورت بروز عیب در دستگاه به وجود آید، قادر نباشد گاز یا بخار و یا غبارهای قابل اشتعال را به آتش بکشد.
برای آن که مطمئن شویم مداری ایمن ذاتی است، چهار مشخصه آن را مد نظر قرار می دهیم: ولتاژ، جریان، ظرفیت القایی و ظرفیت خازنی.
ولتاژ بالا و یا جریان زیاد در یک مدار، می تواند باعث جرقه با انرژی انفجار بشود. همچنین ظرفیت القایی و ظرفیت خازنی، به دلیل "اثر انباره ای"، می تواند در زمان تخلیه، انرژِ بسیار زیادی را آزاد نمایند. این خواص، در یک مدار، به هم وابسته می شوند. به عنوان مثال اگر ولتاژ بالاتر برود، انرژی بیشتری ذخیره می شود و یا یک ظرفیت القایی با جریان زیاد تر می تواند انرژی بیشتری را ذخیره نماید. در عین حال، یک مدار با ولتاژ بالا، در صورتی که جریان و ظرفیت خازنی آن خیلی پایین باشد، می تواند ایمن ذاتی باشد و یا اگر ولتاژ در یک مدار اندک باشد و ظرفیت القایی هم نداشته باشیم، این مدار، حتی با جریانی به بزرگی 15 آمپر، نیز می تواند ایمنی ذاتی باشد.
بر طبق استاندارد بین المللی IEC 60079-11، دستگاه های ایمنی ذاتی به دو نوع Ia و Ib تقسیم بندی می شوند:
1- دستگاه ها و سیستم های برقی ای که شامل مدارات ایمنی ذاتی بوده و تا بروز دو عیب قابل محاسبه و عیوب غیر قابل محاسبه ای که شرایط بسیار دشواری را به سیستم یا دستگاه تحمیل می کنند، " قادر به تولید جرقه با انرژی کافی، برای اشتعال و انفجار نباشند، در طبقه بندی Ia جای می گیرند.
2- دستگاه ها و سیستم های برقی ای که شاکل مدارات ایمنی ذاتی بوده و به محض بروز یک عیب قابل محاسبه و نیز عیوب غیر قابل محاسبه ای که شرایط را به سیستم یا دستگاه تحمیل می کنند، قادر به تولید جرقه با انرژی کافی، برای اشتعال و انفجار نباشند، در طبقه بندی Ib جای می گیرند.
در مجموع و به بیان ساده تر، Ia همواره برای Zone 0 و مخصوصا معادن استفاده می شود و Ib معمولا برای Zone 1 و مناطق غیر از معادن، نظیر تاسیسات نفتی، مورد استفاده قرار می گیرد.
برای اطمینان از ایمنی ذاتی بودن یک دستگاه یا سیستم، جرقه های تولیدی قسمت های مختلف و طبقه بندی درجه حرارت سطح آن دستگاه یا سیستم را طبق خصوصیات فنی ای که در استاندارد IEC 60079-3 به تفضیل تو ضیح داده شده است، آزمایش می نمایند.